Bobrów - wieś w woj. dolnośląskim , gm . Mysłakowice .
Leży w dolinie rzeki Bóbr, między Wojanowem a Trzcińskiem, na wysokości od 345 – 360 m n.p.m.
Zabudowania wsi ciągną się na długości około 2 km.
Bobrów jest wsią rolniczą w której jest 226 ha użytków rolnych i 314 ha lasów.
W 1978 roku było tu 40 gospodarstw rolnych i jedna ferma należąca do POH w Wojanowie.
Ale już w 1988 roku gospodarstw pozostało tylko 24, mimo że z rolnictwa utrzymywała się połowa ludności.
W Bobrowie nie ma kościoła, szkoły i poczty.
Miejscowość ma malownicze położenie i posiada piękne walory turystyczne i krajoznawcze, być może w najbliższych latach, Bobrów stanie się wsią turystyczną i letniskową.
Historia Bobrowa sięga XV wieku gdyż w 1450 roku istniała tu strażnica, warownia, strzegąca przejścia na Bobrze.
Wieś która później powstała była własnością rycerza.
W XVI wieku był tu już dwór lub zameczek.
W 1669 roku Anna von Nostitz sprzedała wieś za 7.500 talarów przeorowi jezuitów z Jeleniej Góry Hansowi Kotting.
Jezuici władali osadą około 100 lat do 1769 roku, kiedy to zabrano ją za długi na rzecz księcia świdnickiego.
W 1776 roku w wyniku licytacji, Bobrów nabył za 10.000 talarów jeleniogórski kupiec Daniel von Buchs, właściciel pobliskiego Wojanowa i Dąbrowicy.
W 1726 roku ze wsi płacono 209 talarów podatku, natomiast z majątku płacono 3 razy więcej, bo aż 616 talarów.
W 1765 roku wartość majątku oszacowano na 13.797 talarów, a w Bobrowie mieszkało wtedy tylko 6 kmieci, 16 zagrodników i 21 chałupników, wśród nich było 6 rzemieślników.
W 1786 roku we wsi był folwark i młyn wodny, a mieszkało w niej 7 kmieci, 55 zagrodników i 6 chałupników.
W XIX wieku Bobrów połączono z Wojanowem, przez wiele lat obie wioski należały do tych samych właścicieli, tworząc łącznie spore dobra.
Jego właściciele mieszkali w pałacu w Bobrowie lub Wojanowie.
W 1825 roku właścicielem dóbr był Karl Sigismund von Rothkirch, wioska liczyła wtedy 71 domów, w tym folwark, szkołę ewangelicką i młyn wodny.
Ponieważ nigdy nie było tu kościoła, mieszkańcy należeli do parafii katolickiej w Wojanowie, a ewangelicy - do Karpnik.
W 1836 roku Ernestyna von Kockwitz nabyła Bobrów za 24.000 talarów, wtedy to we wsi było 73 domy, przybył tartak, a wśród mieszkańców żyło 8 rzemieślników.
Pałac został wzniesiony około 1870 roku, na miejscu renesansowego dworu.
Obecnie pałac to 3-kondygnacyjna ruina o bardzo rozczłonkowanej bryle, z wieloma wykuszami, wspornikami, szczytami, balkonami, tarasami, wieżyczkami, zwieńczony solidną kwadratową wieżą, flankowaną małymi narożnymi okrągłymi wykuszami. Pokrywał ją wysoki dach-iglica.
Zachowały się liczne drobne detale kamienne portale, obramienia okienne, balkony, gzymsy, kroksztyny oraz kamienne lwy na podjeździe które trzymają tarcze herbowe.
Pałac otacza niewielki, częściowo już zdewastowany park łączący się z rzeką Bóbr.
Wyżej wznoszą się obszerne, 3-skrzydłowe zabudowania gospodarcze ustawione w czworobok wokół dziedzińca.
Ich architektura podobna jest do rzymskiego obozu wojskowego.
Na teren pałacu prowadzi brama wjazdowa z lwami na słupach i małą skromną kordegardą.
Nieco wyżej znajduje się dawne założenie parku krajobrazowego, w którym na zboczu Góry Buczek, znajdują się pozostałości strzelnicy, kaplicy cmentarnej i ślady mauzoleum po dawnych właścicielach pałacu i okolicznych włości.
Podczas przebudowy pałacu zaplanowano również nowy folwark.
Założony został na planie prostokąta, przesuwając odpowiednio wiejską drogę. Nowy folwark to trójskrzydłowe założenie o funkcji gospodarczo-mieszkalnej.
W zachodnim skrzydle znalazła się kancelaria i dom dla urzędników lub pracowników zatrudnionych w folwarku.
We wschodniej części mieściła się stodoła lub wozownia a w środkowej części obora – stajnia.
Tylne elewacje tych budynków wykonano jako kamienny mur kurtynowy, połączony z solidnymi wieżami.
Mur zwieńczono kamiennymi ciosami tworzącymi blanki.
Takie rozwiązanie dało budowli wygląd budowli zamkowej.
Od strony dziedzińca budynki folwarczne zaprojektowano jako dwu i pół kondygnacyjne.
Otrzymały wystrój elewacji z przyziemiem licowanym kamieniem i gzymsem z ukośnie ulożonych cegieł, dzieki temu budynki harmonizowały z pałacem.
W przypadku skrzydła środkowego i południowego projektant ozdobił przyziemie zelaznymi, ażurowymi, kutymi ozdobami, a gdzie indziej rozmieścił drewniane słupy na kamiennych podstawach pokazujące piętro.
Pomiedzy skrzydłami zlokalizowano 3 kamienne czworoboczne wieże.
Wieże zakończono machikułami z blankami.
W elewacji umieszczono sporo otworów obłożonych kamieniem.
Wieże takie nawiązywały do architektury antycznej, do średniowiecznej architektury włoskiej, do zamkowego budownictwa romańskiego.
Wieże połączono z budynkami folwarcznymi węższymi łącznikami.
Niezabudowaną, zachodnią część pierzei folwarku ograniczono na przyziemiu niższym ogrodzeniem. Doprowadzono je do głównej, filarowej bramy wjazdowej, licowanej boniami a zwieńczonej rzeźbami lwów z tarczami herbowymi a po bokach z dwiema furtami.
Architektoniczne ujecie nowego folwarku sprzyjało uzyskaniu dwóch efektów.
Z bliska jako jednolita, potężna budowla o charakterze zamkowym, natomiast inaczej prezentował się cały zespół łącznie z pałacem z oddali na tle Gór Sokolich.
Na terenie parku znajdowało się rodowe mauzoleum z małym cmentarzem.
Mauzoleum wzniesiono prawdopodobnie pod koniec XIX w. na stoku Buczka, przy jednej z gruntowych dróg z Bobrowa do Karpnik.
Był to niewielki budynek, bardzo skromny, na planie prostokąta i nakryty płaskim dachem.
Kaplica nie miała jednej ściany, frontowej, podobnie jak kaplica cmentarna w Mysłakowicach.
Nowy pałac stał się atrakcją turystyczną dla letników przebywających w Kotlinie Jeleniogórskiej.
W tym czasie majątek obejmował 1.248 morgów gruntu, a dochód z niego wynosił około 1000 talarów.
Wraz z rozwojem ruchu turystycznego powstaje poczta, szkoła, leśniczówka a część domów przebudowano na pensjonaty.
Bobrów, leżący na trasie z Jeleniej Góry w Góry Sokole i do Karpnik, staje się małym letniskiem.
Po przejęciu władzy w Niemczech przez Hitlera, wiele pałaców wykupiono i urządzono w zgodzie z narodowosocjalistycznymi ideami.
W 1933 roku cały majątek został przejęty przez NSDAP, która umieściła w pałacu paramilitarną jednostkę szkoleniową.
W kolejnych latach pałac był świadkiem okrucieństw wojny - mieściła się tu filia obozu koncentracyjnego Gross-Rosen .
W końcu wojny w większości pałaców i dworów lokowano rosyjską komendanturę i wojsko.
Taki duży obóz wojskowy, przeznaczony dla radzieckich żołnierzy urządzono na Buczku w Bobrowie.
Stacjonowało tu 4.000 żołnierzy, co wywołało olbrzymi niepokój wśród ludności niemieckiej we wsi.
Po ich wycofaniu się, ludność ze wsi udała się do obozu w celu wyszukania użytecznych rzeczy.
W drewnianych barakach znaleziono wszelkie możliwe przedmioty z pobliskich pałaców jak dywany, porcelanę, meble itp.
Po II wojnie światowej do Bobrowa trafiła kolejna grupa ludzi pozbawionych domów.
Tym razem byli to greccy uchodźcy.
Trafili na Dolny Śląsk z powodu wojny domowej, jaka przetoczyła się przez ich kraj w latach 1946-49.
Szacuje się, że do Polski przyjechało wtedy ponad 15 tysięcy osób, najpierw dzieci, potem dorosłych.
Po uchodźcach z Grecji w murach Bobrowa zamieszkała tzw. trudna młodzież. Mieścił się tu dom poprawczy, następnie ośrodek kolonijnym wreszcie PGR, a następnie inspektorat Obrony Cywilnej z Jeleniej Góry.
W tym czasie, od kilku już lat sam pałac popadał w ruinę, wykorzystywane były głównie budynki gospodarcze.
Później – opuszczony pałac chylił się ku upadkowi .
Według lokalnych opowieści – dachówki pałacowe pokrywały wille w Jeleniej Górze ...
Przed 18 laty pałac znalazł właściciela – ruszyły prace udające remontowe ... rusztowania w końcu pokryły się mchem i walą się wraz z resztkami wieży pałacowej i dachów ..
Podobno dokonano jakichś zabezpieczeń pomieszczeń ..
Konserwator Zabytków czyni podobno starania o sądowe odebranie prawa własności ....
Właściciel broni się zaciekle ...
W tle – trwa walka .. a pałac marnieje ..
Podobno ostatnio pojawiła się możliwość krótkiej eksploracji niektórych wnętrz po uzgodnieniu z właścicielem ..
W Rejestrze Zabytków :
- zespół pałacowy, XVII-XIX:
- pałac, (XVII), 1894, nr rej.: A/5387/485/J z 9.11.1976
- budynki folwarczne, k. XIX, nr rej.: 670/A/1-5/05 z 24.01.2006
- park, k. XIX, nr rej.: A/738 z14.04.2006
Bogdan Basisko Adler